0-12 aylık bebeklerde ek gıdaya nasıl başlanır?
Büyüyen ve giderek hareket yeteneği artan bebeğin, altıncı aydan itibaren sadece anne sütü ile beslenmesi, bebeğin enerji ve besin ögeleri ihtiyaçlarını tek başına karşılayamamaktadır.
6 aylık olan bir bebek;
- başını dik tutma ve baş hareketleri konusunda yeterli gelişimi sağlamıştır
- sizin yeyip içtiklerinizle ilgilenmeye başlamıştır
- besinlere uzanabilir
- yaklaşık 6 kg ağırlığa ulaşmıştır
(tablo için yatay/geniş ekran kullanın)
| Yaş (ay) | Besin türü | Oral Gelişme | Nöromotor Gelişme |
|---|---|---|---|
| 0-6 | Anne sütü | Dilin uzatma-geri çekme hareketleri (anne memesine uyum) | – Emme ve arama refleksleri var – Baş kontrolü gelişiyor |
| 6-7 | Yumuşak ezme kıvamında besinler Sıvı besinler | Kaşıktan pasif alabilir, besini dilin ön tarafından farinkse aktarır | – İki elle eşya yakalar – Baş kontrolü var – Destekle oturur |
| 7-8 | Püre kıvamında besinler (pütürlü) | Çiğneme hareketleri başlar, fincandan içebilir | – Eşyayı bir elden diğerine aktarır – Desteksiz oturur |
| 8-12 | Püre kıvamında çatalla ezilmiş besinler | Dilin her iki yana doğru hareketleri ile lokmayı ağzında döndürür | – Baş ve işaret parmaklarını kullanabilir – Baş-omuz kontrolü tamdır – Besini ağzına götürebilir |
| 12-18 | Kolay çiğnenebilen tüm yiyecekler | Çiğneme ve dil hareketleri | – Yürür – Kendi kendini besleyebilir |
Bebeğin nöromüskuler gelişimi, onun belirli kıvamda yiyecekleri almaya hazır olduğu yaş sınırını belirler.
- Başlangıçta (6-7. aylarda) besinler yumuşak kıvamda ezme şeklinde verilmeli, 7-8. aylarda püre şeklinde çok pütürlü olmayan besinler ile devam edilmeli ve bebekteki çiğneme hareketleri ve sıvı içme becerileri izlenmelidir. Püre şeklindeki yiyeceklere bebeğin çiğneme yeteneğinin kazanıldığı döneme kadar devam edilmeli
- Daha sonra (8-12. aylarda) kıvam dereceli olarak (püre kıvamında çatalla ezilmiş besinler) artırılmalıdır. Bu aylarda bebeklerde verilen besini ağızda döndürme becerileri gelişir.
- Bebek bir yaşında aile yemeklerini yemeğe hazır duruma gelmeli ve aile sofrasında yerini almalıdır.
Bebeklerin dişlerinin çıkması, çiğneme işleminin başlamasına katkıda bulunmaktadır. Eğer, tamamlayıcı besinin kıvamı bebeğin gelişimine uygun değilse, bebek yeterli miktarda besini tüketemez ya da gereken miktarın çok üstünde alır.
Bebeğin katı besinlere geçişi 10. aya kadar geciktirilirse, bu dönemde gelişen beslenme ile ilgili davranış bozuklukları, daha sonraki dönemlerde devam etmektedir. Bu nedenle,
yaş ile birlikte besin kıvamının dereceli olarak arttırılması önerilmektedir.
