Tetanozun tedavisi var mı? Nedir?
Dr. İbrahim Altundağ, bir makalesinde tetanoz tedavilerini ve tetanoz aşılarını detaylıca anlattı. Tetanozun tedavisi nedir?
Tetanozun kanıtlanmış tek tedavisi: Tetanoz aşısıdır.
Hastalığa maruz kalmadan bağışıklık kazanmak en iyi tedavi yöntemidir.
Yaralanmalarda koruyucu tetanoz aşısını yaptırmalı ayrıca yaranın durumuna göre doktorun size önerdiği şekilde yara yerine tetanoz serumu(tetanoz IG) yaptırmalıyız ve yara bakımını ihmal etmemeliyiz.
Tetanoz için geliştirilmiş 4 tip koruyucu aşı vardır.
1. Kaç tip tetanoz aşısı mevcuttur?
Tetanoza karşı koruyucu 4 tip aşı mevcuttur: DTaP, DT, Tdap,Td
Bunlar yetişkin ve çocuk aşıları olarak ayrılmaktadırlar.
Çocuk aşıları: DTaP, DT
Yetişkin aşıları: Tdap, Td
2. Tetanoz aşılarının isimlendirmeleri nasıl meydana gelmiştir?
Tetanoz aşılarındaki isimlendirmeler içerdiği aşı suşlarının baş harflerinin kısaltılması sonucu meydana gelmiştir. Örneğin;
DTaP: Diphtheria – Tetanus – Acellular Pertussis
Yani: Difteri , Tetanoz, Aselüler Boğmaca aşısıiçermektedirler.
3. Hangi aşılar hangi mikroplara karşı bağışıklık sağlamaktadır?
- DTaP: Difteri, Tetanoz, aselüler Boğmaca
- DT: Difteri, Tetanoz
- Tdap: Tetanoz, Difteri, aselüler Boğmaca
- Td: Tetanoz, Difteri
Not: DTaP İngilizce isimlendirme iken Türkiye’de Türkçe isimlendirme olarak DaBT kullanılmaktadır.
4. DTaP ile Tdap aşıları arasındaki fark nedir? Her ikisi de aynı mikroplara karşı bağışıklık kazandırıyor diye söyleniyor?
11. soruda da belirttiğimiz gibi tetanoz aşılarının çocuklarda ve yetişkinlerde ayrı ayrı uygulanabilecek formları mevcuttur.
DTaP aşısı çocuklar için geliştirilmiş bir aşı iken Tdap aşısı yetişkinler için geliştirilmiştir.
5. Çocukluk çağı rutin aşılama programı dahilinde kaç doz tetanoz aşısı yapılmaktadır?
Ülkemizde Sağlık Bakanlığı’nın yürüttüğü rutin aşılama programı dahilinde çocuklara tetanoz aşısı ‘karma aşı’ olarak uygulanmaktadır.
‘Karma aşı’ ne demektir?
Karma aşıdan kasıt içerisinde birden fazla hastalığa karşı bağışıklık sağlayacak, ilgili mikroplara karşı aşılar bulunan ve aynı anda uygulanan aşı demektir.
Toplamda tetanoz aşısı rutin aşılama takviminde 6 doz olarak uygulanmaktadır.
5’li karma aşı olarak: 2-4-6.aylarda 3 doz ve 18.ayda pekiştirme amacıyla 4.doz olarak toplamda 4 doz uygulanmaktadır.
4’lü karma aşı olarak: İlköğretim 1.sınıfta pekiştirme aşısı olarak uygulanmaktadır.
Td aşısı olarak:İlköğretim 8.sınıfta pekiştirme aşısı olarak uygulanmaktadır.
Yani Türkiye’de doğan her çocuk yetişkin bir birey olana kadar:
2.ay, 4.ay, 6.ay, 18.ay, ilköğretim 1.sınıf, ilköğretim 8.sınıfta olmak üzere toplamda 6 adet tetanoz aşısı olur.
6. Tetanoz aşısının kaç yıl koruyuculuğu vardır?
Tetanoz aşısının 10 yıl koruyucu olduğu söylenir. Ancak Acil Tıp pratiğinde biz hekimler olarak hasta eğer son 5 yıl içerisinde tetanoz aşısı yaptırmamışsa ve herhangi bir travmaya maruziyet varlığı durumunda tekrardan tetanoz aşısı yaptırmayı önermekteyiz.
Ancak ‘tetanoza sebep olacak bir travma olmayan durumlarda hastanın 5.yılın ardından tekrardan aşı olması gerekir’ gibi yanlış bir durum anlaşılmamalıdır.
7. Tetanoz aşısı yan etkileri nelerdir?
- Aşı bölgesinde şişme, kızarma
- Ateş
- Yorgunluk
- Bulant-kusma gibi sindirim sistemi problemleri
Ateş ve yorgunluk aşılanmadan sonra meydana gelebilir. Korkmamak gerekmektedir. Çünkü bağışıklık yanıtı olarak hastada yorgunluk ve ateş meydana gelebilmektedir. Bunlar bağışık tepkisinin sonucu meydana gelir.